PUTEVIMA RUDARSTVA

Možda nije loše znati
Ovaj vid turizma dobija sve veći broj poklonika posebno među mladim ljudima zbog svog avanturističkog duha i zainteresovanosti za neobično i nepoznato.
Pogledajte

Putevima rudarstva kroz Srbiju: Balkan kolevka metalurgije 

Tribina “Putevima rudarstva kroz Srbiju” održana je prošle nedelje u Zavodu za proučavanje kulturnog razvitka. Učestvovali su Julka Kuzmanović, direktorka Muzeja u Prokuplju, Miljana Radivojević, sa UKL Instituta za arheologiju iz Londona, Miroslav Nikolić, iz Senjskog rudnika, Tomislav Šubaranović, državni sekretar Ministarstva prirodnih resursa, rudarstva i prostornog planiranja, Vladimir Živanović, stručnjak za rudarstvo i metalurgiju, i Manuela Graf, iz Zavoda za proučavanje kulturnog razvitka.
Kako kulturno-turistička ruta “Putevima rudarstva kroz Srbiju” može da bude oformljena, kakve sve atrakcije treba da ponudi posetiocima iz celog sveta, te zašto su putevi industrijskog nasleđa pravi hit u Zapadnoj Evropi, samo su neke od tema o kojima je bilo reči na tribini.
Istraživači Zavoda za proučavanje kulturnog razvitka mapirali su prošle godine kulturne potencijale Jugoistočne Srbije koji mogu da se upotrebe za razvoj kulturnog turizma, razgovarali sa predstavnicima kulture i turizma, istražili mogućnosti, ali i glavne probleme u ovoj oblasti. Tom prilikom mapirali su i kreirali potencijalne puteve kulture, među kojima je “Put rudarstva – Balkan kolevka metalurgije”.
Malo ko zna da se tehnološko dostignuće koje je zauvek izmenilo svet – prvo topljenje metala, desilo baš u ataru sela Veliko Laole na teritoriji današnje Istočne Srbije. Kovač sa Belovoda znao je tajnu pretvaranja zelene rude bakra u sjajni bakarni metal, Rudna glava kod Majdanpeka najstariji je dokumentovani rudnik sveta, a Pločnik kod Prokuplja redak praistorijski industrijski i trgovački centar vinčanske kulture.
Zanimljiva stara rudarska okna, u koja se čak može ući, postoje i u Đavoljoj varoši. Ako se tome doda Senjski rudnik – jedinstven “živi muzej” industrijskog nasleđa Srbije, i Vrdnik, čiji se rudnik mrkog uglja ubraja u red najstarijih ugljenokopa na Balkanu, rudarski grad Bor i njegov Muzej rudarstva, kao i rudnici kod Aleksinca i Knjaževca, dobijamo neverovatno putovanje kroz razvoj rudarstva od praistorije do današnjih dana.
Povodom tribine, postavljena je i izložba fotografija iz Zavodove arhive (autori Marija Janković i Sanja Knežević), koja prikazuje kako praistorijske tako i savremene rudnike u Srbiji. Izložba se može videti svakim radnim danom od 9.00 do 17.00 u Galeriji Zavoda za proučavanje kulturnog razvitka u toku ove nedelje (do 23. novembra).
Više o ovoj temi saznajte OVDE. (danubeogradu.rs)
 
[box_light]Putevi rudarstva – Balkan kolevka metalurgije
Rezultati laboratorijskih ispitivanja, na institutima za arheometalurgiju u Britaniji pokazali da je prvo topljenje metala počelo u ataru sela Veliko Laole, na lokalitetu Belvode, pre 7.000 godina. Ruda se kopala na obližnjoj Rudnoj glavi, a pretpostavlja se da je Pločnik, lokalitet kod današnjeg Prokuplja, bio neka vrsta praistorijskog industrijskog centra.
Zanimljiva stara rudarska okna, u koja se čak može ući, pošto je i u Đavoljoj varoši. Ako se tome doda Bor, kao rudarski grad u kome postoji i Muzej rudarstva, te rudnici kod Aleksinca i Knjaževca, dobijamo neverovatno putovanje kroz razvoj rudarstva od praistorije do današnjih dana. Put se povezuje dalje sa Zapadnom Srbijom i Senjskim rudnikom, jedinim spomenikom industrijskog nasleđa Srbije koji se našao na Evropskom putu industrijskog nasleđa.
Ruti se može dodati i Vrdnik čiji se rudnik mrkog uglja ubraja u red najstarijih ugljenokopa u Jugoslaviji, sa ubedljivo najdubljim oknom. Najpre su rudu vadili kaluđeri Vrdničkog manastira, a zatim je došao u ruke vlastelin Pongracu, koji je iskusne rudare dovlačio iz cele Evrope. Zato danas u Vrdniku živi čak 28 nacija. Posle Drugog svetskog rata rudnik je poplavljen termalnom vodom i postaje banja. Izuzetno su zanimljive, a malo poznate, zgrade nekadašnje industrijske arhitekture u Vrdniku.
Budući da se obilje rudnika nalazi u Bugarskoj i Rumuniji, Putevi rudarstva imaju velike šanse kao projekat prekogranične saradnje.[/box_light]