SENJSKI RUDNIK

BANCA INTESA - PROJEKAT "MESTO KOJE VOLIM"
PREDLOG JE PRIHVAĆEN OD STRANE STRUČNE KOMISIJE!  
POZIVAM SVE PRIJATELJE, DA PRATE PROCES OVOG PROJEKTA!
http://www.mestokojevolim.rs/predlozi/mesto/295

SREĆNO!

Goran Stevanović

O PROJEKTU

Mesto koje volim je projekat društvene odgovornosti koji Banca Intesa 2011. godine, po prvi put realizuje uz podršku Ministarstva kulture, a u saradnji sa neprofitnom organizacijom Evropa Nostra Srbija i Republičkim zavodom za zaštitu spomenika kulture.

Projekat ima za cilj edukaciju o značaju kulturno–istorijskog nasleđa, ambijentalnih celina i prirodnih lepota, ali i obnovu onih koje većina prepozna kao mesta od posebnog značaja, iz sredstava Banca Intesa.

Prema konvenciji saveta Evrope o kulturnom nasleđu, pravo čoveka na njegovo nasleđe je neodvojivo od prava na učešće u kulturnom životu i jedan je od preduslova nesmetanom održivom razvoju i unapređenju kulturne raznolikosti.

Prepoznajući ulogu korporativnog građanina, a u skladu sa svojim dugoročnim planovima, Banca Intesa želi da pomogne u očuvanju mesta i objekata koja su od posebnog značaja za građane Republike Srbije, pozivajući sve zainteresovane da predlažu mesta koja za njih i za njihove zajednice imaju poseban značaj kako bi se našla na listi Mesta koje volim,, a ona koja su izgubila stari sjaj, bila obnovljena.

Projekat će se realizovati u tri faze:

I Faza nominacije, u okviru koje javnost predlaže omiljena mesta i to do 30. septembra

II Faza glasanja, javnost glasa za jedno od mesta koje će se naći na listi 10 finalista do 30. novembra

III Faza obnove najmanje tri mesta koja dobiju najviše glasova iz budžeta Banca Intesa.


Svoje omiljene kulturno-istorijske objekte, ambijentalne celine, ali i društvene znamenitosti mogu da se predlažu putem sajta www.mestokojevolim.rs, slanjem maila sa slikom na info@mestokojevolim.rs ili ubacivanjem posebno dizajniranih dopisnica u kutije u ekspoziturama Banca Intesa.

Stručna komisija sastavljena od 5 članova istaknutih ličnosti u kulturi prati sve procese u okviru projekta Mesto koje volim sastavljajući finalnu listu od 10 najznačajnijih mesta.

TEKST MOG PREDLOGA ZA PROJEKAT "MESTO KOJE VOLIM"

Senjski Rudnik se nalazi u istočnoj Srbiji, 150 km od Beograda, u opštini Despotovac. Okružen je planinama i brdima bogatim bukovom, hrastovom i borovom šumom, kao i planinskim rekama. Ovaj bajkoviti pejzaž u blizini je čuvenih srednjovekovnih manastira Manasije i Ravanice, arheoloških lokaliteta iz rimskog perioda Idimum i Horeum Margi, ribnjaka pastrmke “ Lisine „, Resavske pećine, vodopada Veliki Buk i Prskalo, rezervata prirode, lovišta i termalnih izvora.
Skretanjem sa autoputa kod Markovca, Senjski Rudnik je udaljen 40 km, putem koji vodi kroz Svilajnac, Despotovac i Resavicu. Skretanjem sa autoputa kod Ćuprije, Senjski Rudnik je udaljen 20 km.

NASELJE I RUDARSKI KOMPLEKS

Senjski Rudnik, osnovan 1853.godine, najstariji je aktivni rudnik mrkog uglja u Srbiji i predstavlja najstariju očuvanu industrijsku oblast. U periodu od izgradnje železnice 1892. godine, koja je povezala ovaj rudnik uglja sa centralnom Srbijom, do početka Drugog svetskog rata 1941. godine, Senjski Rudnik je bio jedna od najsperspektivnijih oblasti u zemlji.

Senjski Rudnik kao rudarski kompleks zanimljiva je mešavina žive istorije i savremenog rudarstva. Kompleks se sastoji iz Aleksandrovog potkopa, najstarijeg rudarskog okna izgrađenog 1853. godine i pomoćnih zgrada: upravna zgrada sagrađena 1860. godine, radionica i kovačnica sagrađena 1922. godine i centralnog magacina izgrađenog 1930. godine, u kome se danas nalazi Muzej ugljarstva.

U sastavu rudarskog kompleksa nalazi se i danas aktivno rudarsko okno jame “ Senjski Rudnik “ , koje je izgrađeno 1898. godine. U periodu između 1922. i 1925. godine ovo rudarsko okno bilo je opremljeno gvozdenim izvoznim tornjem, umesto starog drvenog tornja, i parnom mašinom proizvedenom 1874. godine. Parna mašina predstavlja svojevrsnu atrakciju, u dobrom je stanju i još uvek radi.

Rudarsko naselje Senjski Rudnik izgrađeno je na šumovitim brdima iznad kompleksa rudnika uglja. Naselje je tipično za industrijske zajednice kasnog 19. i ranog 20. veka, a očuvane su stambene zgrade, škola, Dom kulture ( Sokolski dom ) , crkva Svetog Prokopija, zgrada železničke stanice, restoran i bolnica.

MUZEJ UGLJARSTVA I MUZEJSKI KOMPLEKS

U ovakvom jedinstvenom industrijskom pejzažu četiri objekta koriste se kao deo muzejskog kompleksa: upravna zgrada iznad Aleksandrovog potkopa, radionica, Muzej ugljarstva i izvozni toranj sa parnom mašinom. Na prostoru između ovih zgrada nalazi se park sa teškim mašinama i velikim predmetima korišćenim u rudarskim oknima Senjskog Rudnika i drugih rudnika Srbije. Muzejski kompleks i parna mašina proglašeni su spomenicima kulture od velike važnosti za republiku Srbiju i predstavljaju jedinstvenu pojavu u ovom delu Balkana.

Muzej ugljarstva u Senjskom Rudniku ima veoma zanimljivu i informativnu koncepciju i izložbenu postavku. Zgrada starog centralnog magacina adaptirana je 1980. godine i od tada se koristi kao jedinstveni tehnički Muzej ugljarstva u Srbiji, koji prezentuje predmete i istoriju Senjskog Rudnika i ostalih rudnika uglja sa podzemnom eksploatacijom. Izloženi predmeti datiraju od antike do današnjih dana.Stalna postavka Muzeja ugljarstva sastavljena je od zbirki antičkog i srednjovekovnog kopačkog alata, rudarskih lampi, mernih jamskih instrumenata, alata za rudarsko bušenje, maketa i modela, rudarskih mašina za otkopavanje uglja, prostog ručnog kopačkog alata, rudarskih uniformi i kostima, ordenja i medalja, buradi za vodu, rudarsko – geoloških karti, fotografija, arhivske građe, umetničkih dela i etnološke zbirke.
Juna 2009. godine započeta je realizacija projekta rehabilitacije Senjskog Rudnika i transformacija Muzeja ugljarstva u savremeni nacionalni centar nasleđa.Celokupan projekat se sastoji iz više faza obnove, i vredi preko 5.000.000 €. Podržavaju ga Ministarstvo kulture Republike Srbije, Evropska Unija i Savet Evrope, koji su u tu svrhu u prvoj fazi obnove, koja je u toku,predvideli ulog od 1.500.000 €.